Lý Đại Nguyên

Bản Phúc Trình thường niên 2008 về Tự Do Tôn Giáo Thế Giới của Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ, công bố hôm 19-09-2008, riêng phần Việtnam: “Bản phúc trình viện dẫn một số tiến bộ việc thực hiện khuôn khổ pháp lý về tôn giáo được đề ra các năm 2004-2005, chính phủ Việtnam công nhận thêm 4 giáo phái Tin Lành”. Trong đó: “Ủy ban Tôn Giáo Nhà Nước đã tổ chức một số chương trình đào tạo tu sĩ cũng như giúp các chính quyền địa phương thực hiện khuôn khổ pháp lý tôn giáo vừa nói…” Lên tiếng trong buồi phúc trình, ông John Hanford, Đại Sứ Lưu Động đặc trách Văn Phòng Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế thuộc Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ giải thích lý do Bộ Ngoại Giao cảm thấy Việtnam đáng được rút tên ra khỏi CPC, tức là danh sách những nước cần quan tâm đặc biệt về hành động đàn áp tôn giáo. Ông viện dẫn rằng: “đã chứng kiến tình hình tôn giáo ở Việtnam có thay đổi trong vài năm qua, mà theo kinh nghiệm của ông, là một diễn tiến vượt bực mà chỉ trong giai đoạn 2, 3 năm của nhà nước đương nhiệm”.

Chẳng hiểu những kinh nghiệm của Đại Sứ Hanford rút ra từ đâu để ông cho là tình hình tự do tôn giáo ở Việtnam hiện nay là một diễn tiến vượt bực? Còn thực tế thì tình trạng tôn giáo Việtnam hiện nay còn tồi tệ hơn khi Việtnam chưa được rút tên ra khỏi danh sách CPC. Vì trong khi Việtnam bị đặt vào danh sách CPC là lúc họ đang cố gắng chứng tỏ với Mỹ và thế giới là Việttnam không còn đàn áp tôn giáo nữa, để được Mỹ lấy tên Việtnam ra khỏi danh sách quái ác đó, và được cho hưởng quy chế Thương Mại Bình Thường Vĩnh Viễn - PNTR - giúp Việtnam chính thức gia nhập WTO. Rồi ngay sau khi Việtcộng vào WTO và tổ chức thành công hội nghị thượng đỉnh APEC 14, thì lập tức, xuống tay đàn áp tôn giáo và những người đòi dân chủ mỗi lúc một khốc liệt hơn.

Có lẽ vì nhu cầu nhập nội Việtnam nằm trong chiến lược toàn cầu của Mỹ không thể chần chừ được nữa, nên chính quyền Bush đã mắt nhắm, mắt mở không để ý tới mưu đồ của Việtcộng là dùng thứ “Pháp Lệnh Tín Ngưỡng và Tôn Giáo” do Thường Vụ Quốc Hội Việtcộng thông qua, để nhốt các tôn giáo đang được nhìn nhận sinh hoạt công khai tại Việtnam vào cáí cũi Mặt Trận Tổ Quốc của cộng đảng và bị triệt để đặt nằm trong quy chế “xin cho”. Nếu người Mỹ rút từ kinh nghiệm bản thân của chính sinh hoạt tôn giáo nước mình thì phải thấy được rằng: Theo tu chính án số 1 của Hoakỳ, 1791 thì: “Quốc Hội không được làm bất cứ luật nào không tôn trọng sự hình thành của tôn giáo, hay cấm đoán sự tự do hoạt động của tôn giáo”. Lập tức, họ thấy Việtcộng đang dùng thứ luật “phi pháp” nhằm kiểm soát tôn giáo, chứ không tôn trọng, bảo vệ quyền tự do tôn giáo. Cho nên mới đây, ngày 20-09-08, trong cuộc họp với Ủy Ban Nhân Dân Hànội về vụ tranh chấp đất Thái Hà giữa nhà nước và giáo hội Thiên Chúa, Tổng Giám Mục Ngô Quang Kiệt của Thiên Chúa Giáo, một giáo hội đã và đang bị đặt trong quy chế “xin cho” đã thẳng thắn mạnh mẽ phát biểu: “Tự Do Tôn Giáo là Quyền, chứ không phải là cái ân huệ “xin cho”. Chính vì vậy mà các Tôn Giáo Truyền Thống Dân Lập tại Việt Nam, như Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất đã không chấp nhận chui vào cái quy chế “xin cho” đó. Đây mới là kinh nghiệm thiết thân về tự do tôn giáo tại Việtnam, mà ông Đại Sứ Hanford cần quan tâm.

Một điều đáng phàn nàn là trong bản phúc trình của Mỹ ghi nhận việc Ủy Ban Tôn Giáo Nhà Nước đã tổ chức một số chương trình đào tạo tu sĩ. Giới chức Mỹ thừa biết các tôn giáo trong thiên hạ đều có một nguyên tắc chung là việc đào tạo tu sĩ phải do chính các tu viện của các tôn giáo ấy huấn dục nghiêm nghặt, theo với giáo lý, giáo pháp, giáo răn của mỗi tôn giáo riêng biệt, chứ không thể trao cho chính quyền đào tạo, để trở thành các chuyên viên tu sĩ quốc doanh. Nhất là với chế độ cộng sản vô thần độc tài toàn trị, vì tiêu diệt tôn giáo không nổi, nay sản xuất ra một loại tu sĩ quốc doanh để cầm đầu các tôn giáo, biến các tôn giáo thành công cụ khống chế tinh thần, tư tưởng của toàn dân. Đây là vịệc phá hoại tinh thần tôn giáo, tiêu diệt tận gốc rễ các giáo hội. Thế mà Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ cho đây là tiến bộ thì thật hết nói.

Phải nhận ra một sự thật là Việtcộng làm gì hiện nay cũng đều trông chừng vào thái độ của Hoakỳ. Khi Hoakỳ đặt Việtnam trong danh sách CPC thì Việtcộng nương tay với các tôn giáo, khi thấy Mỹ đặt nặng vấn đề nhập nội Việtnam hơn vấn đề tự do tôn giáo, như bản phúc trình 2008 thì Việtcộng mạnh tay đàn áp tôn giáo và giới đấu tranh cho dân chủ. Việc Việtcộng dùng biện pháp mạnh đối với vụ Giáo Dân đòi đất Thái Hà và Giáo Phận Hànội đòi tòa Khâm Sứ là một bằng chứng cụ thể. Đã đến lúc chính phủ Hoakỳ cần phải có hành động nào đó để đánh tan dư luận cho rằng: Bản Phúc Trình Tự Do Tôn Giáo của Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ 2008 đang “nối giáo cho giặc”. Nếu Bộ Ngoại Giao không muốn làm mất mặt cả đôi bên là theo yêu cầu của Ủy Ban Hoa Kỳ về Tự Do Tôn Giáo Thế Giới thuộc Quốc Hội Mỹ - USCIRF – đưa Việtnam trở lại danh sách CPC, thì cũng có nhiều biện pháp đặc biệt, nhằm cho Hànội thấy một tín hiệu về vấn đề tự do tôn giáo và nhân quyền là ưu tiên hàng đầu trong mối bang giao Mỹ, Việt, chẳng hạn như việc Thượng Viện Mỹ thông qua Đạo Luật Nhân Quyền Việt Nam. Để vừa làm áp lực, vừa giúp chính quyền Mỹ dễ đối thoại với Việtcộng hơn.

Trường hợp Việtnam hiện nay, phải được đặt trong hoàn cảnh cá biệt. Không thể ghép chung vào danh sách CPC, vì trong nhất thời Mỹ vừa cần nhập nội toàn diện Việtnam, vừa muốn Việtnam phải Dân Chủ Hóa chế độ, để trở thành thứ “Lá Chắn Tinh Thần Vững Mạnh Lâu Dài” đủ sức ngăn đươc tham vọng bành trướng của Bá Quyền Trung Cộng. Bởi vậy, tình trạng lạm phát phi mã hiện nay dù có thế nào, cũng chỉ là làm áp lực cho nhà nước phải thay đổi. Dân chúng bất mãn đấu tranh quyết liệt tới đâu thì cũng ở mức áp lực buộc nhà cầm quyền phải dân chủ hóa, chứ Mỹ không muốn Việtnam rơi vào biến loạn. Nhưng đáng buồn là Việtcộng lợi dụng chính sách không thể dứt khoát đó của Mỹ để kéo dài thêm thời gian cầm quyền của một chế độ độc tài tham nhũng, chứ không vì Dân Tộc và Quốc Dân mà sớm tạo điều kiện cho đất nước đi lên. Ngay việc cho Dân trực tiếp bầu Chủ Tịch Xã để thực hiện nền Dân Chủ Trực Tiếp, thì Nguyễn Tấn Dũng, thủ tướng Việtcộng cũng ra chỉ thị là phải tuyệt đối đặt dưới sự lãnh đạo của đảng. Xem vậy, đây chỉ là thứ dân chủ giả hiệu, cũng vẫn độc đảng, độc tài, tham nhũng, toàn trị, lạc hậu như xưa. Như thế, không những đòi hỏi Hoakỳ phải có quyết sách đặc biệt về Việtnam, mà toàn dân trong và ngoài nước cần phải quyết tâm đẩy mạnh hơn nữa cuộc đấu tranh Tự Do, Dân Chủ, Nhân Quyền cho Việtnam.

* Little Saigon ngày 23-09-2008.